To wielka strata dla nauki i dla wszystkich Kaszubów. Odszedł wybitny językoznawca, miłośnik języka kaszubskiego, laureat Medalu Stolema.
Prof. dr hab. Jerzy Treder urodził się 14 kwietnia 1942 roku w Białej Rzece (dziś część Rumi). Zajmował się historią języka polskiego i kaszubskiego, dialektologią i onomastyką. W swojej pracy naukowej dużo uwagi poświęcił badaniom nad językami słowiańskich mieszkańców Pomorza. Był również doskonałym pedagogiem, mającym olbrzymi wpływ na kształtowanie młodego pokolenia polonistów i kaszubologów na Pomorzu. Od 1970 roku, czyli od powstania tej uczelni, związany był z Uniwersytetem Gdańskim. W swoim dorobku naukowym miał ponad 300 publikacji.
Do najważniejszych należą m.in.: Toponimia byłego powiatu puckiego (1977), Toponimia powiatu wejherowskiego (1997), Ze studiów nad frazeologią kaszubską (na tle porównawczym) (1986), Frazeologia kaszubska a wierzenia i zwyczaje (na tle porównanczym) (1989), Język i leksykon Jana Trepczyka (1994), Słownik kaszubski Ramułta po stu latach (1995), O Ceynowie na marginesie dawnych i najnowszych prac (1996), Mrongowiusz jako kaszubolog (2000). Wspólnie z prof. Edwardem Brezą napisał: Zasady Pisowni Kaszubskiej (od 1975 roku dwa wydania), Gramatyka kaszubska. Zarys popularny (1982), Sytuacja socjolingwistyczna kaszubszczyzny (2000). Ostatnią publikacją prof. Tredera było drugie rozszerzone i poprawione wydanie popularnego podręcznika do nauki o języku kaszubskim pt. Spòdlowô wiédzô ò kaszëbiznie, które pojawiło się w 2014 roku.
Publikacja Kaszubi. Wierzenia i twórczość. Ze Słownika Sychty doczekała się pięciu wydań, a znormalizowane przez prof. J. Tredera dwa tomy Słownika języka pomorskiego, czyli kaszubskiego trzech.
Od 1973 r. prof. Jerzy Treder należał do Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego, zasiadał w jego naczelnych władzach. Uczestniczył w wielu przedsięwzięciach popularyzujących język kaszubski. Miał udział m.in. w realizacji cyklu projektów kulturalnych pod nazwą Verba Sacra – Modlitwy Katedry Polskich. Zajmował się normalizacją pisowni wielu kaszubskojęzycznych wydawnictw.
Był laureatem Medalu Stolema (1983 r.). W marcu tego roku otrzymał Honorowe Wyróżnienie za Zasługi dla Województwa Pomorskiego. Wówczas tak podsumował swoją pracę naukową:
[youtube_sc url=https://youtu.be/lCB1JHMleg0]
Źródło: Kaszubi.pl
