31 lipca 2012 r., mija 80. rocznica obchodów pierwszego Święta Morza, na które w 1932 r. przyjechało do Gdyni ponad 100 tys. osób z całej Polski. Na uroczystości przybył Prezydent RP Ignacy Mościcki, mszę polową celebrował biskup Stanisław Okoniewski, a ul. 10 Lutego przeszła uroczysta defilada.
Tradycja Święta Morza sięga przełomu XVIII i XIX wieku, kiedy wśród kaszubskich rybaków panował obyczaj ścinania w noc świętojańską kani będącej symbolem złą i ludzkich utrapień. Obrzędy te, podobnie jak rzucanie wianków, miały zawsze charakter ludowy, nigdy państwowy. Podkreślały jednak związek polskiej ludności z morzem.
Od chwili zaślubin Polski z Bałtykiem, 10 lutego 1920 r., rozpoczęto popularyzację tematyki morskiej. Wielkie zasługi dla tej idei położyła, założona w 1918 r. przez kontradmirała Kazimierza Porębskiego, Liga Morska. Między innymi z jej inicjatywy organizowano uroczystości poświęcone morzu.
Jednakże pomysł obchodów Święta Morza zrodził się w 1932 r. w Gdyni. Jego autorem był Andrzej Wachowiak, członek gdyńskiego zarządu Ligi Morskiej i Kolonialnej, który zaproponował, aby pod koniec czerwca każdego roku uroczyście święcić kutry i łodzie rybackie. Inicjatywa, jak się później okazało, przerodziła się w obchodzone dorocznie uroczystości poświęcone morzu.
Przed wybuchem II wojny światowej Święto Morza lub inaczej Dni Morza obchodzone były ośmiokrotnie, przede wszystkim w Gdyni. W czasie wojny i okupacji tradycje obchodów kontynuowane były w tajemnicy, a na okrętach polskiej Marynarki Wojennej niekiedy dni te przypadały na okres wojennych zmagań na morzu.
Po wojnie uroczystości odbywały się także w innych miastach polskiego wybrzeża, m.in. w Szczecinie, Kołobrzegu, Słupsku, Ustce, Władysławowie, Świnoujściu i Sopocie. Ostatnim dniem obchodów jest Święto Marynarki Wojennej przypadające co roku w ostatnią niedzielę czerwca.
W aktualnym numerze tygodnika „Ratusz” (nr 1061, 27 lipca – 9 sierpnia 2012 r.) znajduje się specjalna wkładka z fotorelacją z pierwszego oficjalnego Święta Morza. Fotografie udostępniło Muzeum Miasta Gdyni.
Do redakcji „Ratusza” zgłosił się również gdynianin Wincenty Osiński, który przyniósł archiwalny numer tygodnika dla dzieci „Płomyczek” z 19 października 1932 r. z tekstem o pierwszym Święcie Morza. Dołączył słowa, które mogą być wstępem do opowiadania:
W życiu bardzo młodego miasta – jakim wówczas była Gdynia – był taki dzień, w którym zamanifestowano dumę, radość i satysfakcję z tego, że po latach zniewolenia i po zakończeniu pierwszej wojny światowej – w której zniszczono dorobek wielu pokoleń – nie tylko odbudowywano, ale też budowano coś nowego – nowe miasto – nasze miasto – moją Gdynię. Tym dniem był 31 lipca 1932 r. – pierwsze święto morza. W tym dniu wszyscy ogromnie się cieszyli. Mieszkańcy Gdyni oraz ogromne tłumy gości, które przybyły z całej Polski, ogarnął ogromny entuzjazm. Ten wspaniały nastrój, panujący w tym dniu w naszym mieście, oddają słowa napisane 80 lat temu w formie opowiadania i umieszczone w „Płomyczku” – tygodniku dla dzieci – wydanym 19 października 1932 r.
