Charnowo, kościół p.w. Znalezienia Krzyża Świętego, 2013 r. / fot. Tomasz Błyskosz
Charnowo, kościół p.w. Znalezienia Krzyża Świętego, 2013 r. / fot. Tomasz Błyskosz

Kościół w Charnowie (gmina Ustka) to przykład pomorskiej architektury sakralnej, wyróżniającej się zróżnicowaną konstrukcją i formą architektoniczną, wynikającą z kilku etapów rozbudowy. Każdy z członów budowli – gotycka wieża oraz nowożytna nawa i transept – są reprezentatywne dla swojej epoki.

Powstał przypuszczalnie w XV w. Z tego czasu pochodzi wieża oraz fragment ściany nawy. W późniejszych wiekach świątynia była wielokrotnie przebudowywana i rozbudowywana. Prawdopodobnie w 1625 r. wzniesiono ryglową część nawy (prezbiterium), w 1847 r. pn. ramię transeptu, w 1863 r. południowe. Kościół był restaurowany w 1915 r. i latach 1997-2000.

Kościół znajduje się w centrum wsi, w obniżeniu terenu, po wschodniej stronie drogi. Orientowany. Działka kościelna w dużej części porośnięta starodrzewem. W jej obrębie niegdyś znajdował się cmentarz przykościelny, z którego do dnia dzisiejszego zachował się jeden kojec z krzyżem nagrobnym (Gustawa Rohde, ur. w 1836, zm. w 1894). Działka od wschodu graniczy z zadrzewioną doliną rzeki Słupi.

Na szczególną uwagę zasługują empory – obiegające kościół dokoła balkony. Są wsparte na wielobocznych słupach i obiegają nawę kościoła, która jest założona na planie krzyża. Pochodzące z II połowy XIX wieku, mają ciekawą rzeźbę. Zielony kolor jest zharmonizowany z brązowymi podporami. Ich autorem jest miejscowy artysta, żyjący prawie dwa wieki temu. Masywna wieża świątyni zachowała kształt z około 1400 roku.     

Ciekawym obiektem jest również XVII-wieczny ołtarz. Trudno historykom sztuki określić warsztat lub artystę, który wykonał ołtarz. Podobnie jest w przypadku wielu przedmiotów znajdujących się w kościołach Gminy Ustka. W niewielu przypadkach znamy fundatorów poszczególnych przedmiotów (jeżeli były dziełem wotywnym czy płytą nagrobną); w innym przypadku rzadko udaje się określić ich warsztat pochodzenia czy mistrza, który je wykonał.

Ołtarz jest skonstruowany według klasycznych kanonów: dolna część – czyli predella – zawiera scenę zapowiadającą wydarzenie ukazane w głównej części ołtarza. Ta zaś jest sceną zapowiadającą wydarzenie ujęte w naczółku, czyli najwyższej części ołtarza. W charnowskim kościele w predelli ukazana jest Ostatnia Wieczerza, w części głównej – Ukrzyżowanie, w naczółku – Zmartwychwstanie.

Zabytek dostępny dla zwiedzających. Możliwość zwiedzania bezpośrednio przed i po nabożeństwach.

ŹRÓDŁOUG Ustka, Beata Dygulska, OT NID w Gdańsku

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.