W wieku 70 lat dziś nad ranem zmarł profesor Brunon Synak. Był zasłużonym dla Pomorza regionalistą, propagatorem kultury kaszubskiej i wieloletnim prezesem Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego, również działaczem samorządowym.
Był członkiem Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego od 1985 roku. W 1998 został wybrany przez walny zjazd delegatów na prezesa zarządu głównego ZKP. Funkcję te sprawował przez następne dwie kadencje do grudnia 2004. Podczas jego prezesury w czerwcu 1999 odbył się w Chojnicach pierwszy Zjazd Kaszubów. W tym czasie trwały również prace nad przyjętą na początku 2005 ustawą o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz języku regionalnym.
Brunon Synak urodził się 23 października 1943 w Podjazach w gminie Sulęczyno. Po zakończeniu nauki w szkole podstawowej został w 1957 przyjęty do Liceum Pedagogicznego w Kościerzynie, gdzie w 1962 zdał maturę. W 1963 podjął dalszą naukę w Studium Nauczycielskiego Wychowania Fizycznego w Gdańsku. W okresie pobytu na SNWF rozpoczął studia z zakresu pedagogiki w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Gdańsku, działał w Naukowym Kole Socjologicznym przy Katedrze Socjologii. W 1970 podjął studia doktoranckie w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego. Pod kierunkiem profesora Stefana Nowakowskiego napisał rozprawę doktorską obejmującą problematykę sytuacji życiowej i materialnej osób starszych na wsi. W 1973 przystąpił do obrony doktoratu.
W 1969 został przyjęty w szeregi Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Po wydarzeniach sierpnia 1980 został członkiem uczelnianej komórki Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”, pozostając w tej organizacji do 2006. Z członkostwa w PZPR zrezygnował po wprowadzeniu w 1981 stanu wojennego. W wyborach w 1998 z listy Akcji Wyborczej Solidarność został wybrany do nowo utworzonego sejmiku pomorskiego. W 2002 uzyskał reelekcję na II kadencję, a w 2006 na III. Przez te dwie kadencje pełnił funkcję przewodniczącego sejmiku. W 2010 podjął decyzję o wycofaniu się z działalności politycznej.
Po uzyskaniu stopnia doktora został zatrudniony w Zakładzie Socjologii Uniwersytetu Gdańskiego. Poza tym współpracował i odbył staże naukowe na University of Aberdeen, University of Cambridge i Wolnym Uniwersytecie Berlina. Jednocześnie w 1983 otrzymał stopień doktora habilitowanego. W 1989 w rezultacie podziału Zakładu Socjologii został kierownikiem Zakładu Socjologii Ogólnej. Funkcję tę pełnił przez wiele lat. Dnia 27 grudnia 1993 otrzymał tytuł profesora nauk humanistycznych. Brunon Synak pełnił również funkcje administracyjne na UG, przez wiele lat zasiadał w kolegium rektorskim. W 1984 objął stanowisko prorektora ds. studenckich. Zrezygnował z niego wraz z innymi przedstawicielami władz uczelni w imię solidarności z rektorem Karolem Taylorem, który został odwołany po tym, jak wraz z współpracownikami wziął udział w uroczystościach pogrzebowych śmiertelnie pobitego przez milicjantów studenta Marcina Antonowicza. Po raz kolejny Brunon Synak zasiadł w kolegium rektorskim w 1990, obejmując stanowisko prorektora ds. nauczania.
Brunon Synak opublikował około 250 prac naukowych. Pierwszą jego książką były Problemy starych rolników, wydane w 1976. W 2010 wydał książkę Moja kaszubska Stegna, w której wątki autobiograficzne zawarł w nawiązaniu do własnej refleksji nad losami Kaszubów od czasów zakończenia II wojny światowej po współczesność.
W 2010 roku odznaczono go Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. W 2011 został laureatem honorowego wyróżnienia „Za Zasługi dla Województwa Pomorskiego”. Za swoją działalność na rzecz rozwoju i podniesienia znaczenia kaszubskiej tożsamości został w 2008 uhonorowany przez zarząd główny ZKP Medalem im. Floriana Ceynowy „Budziciel Kaszubów”.
Źródło: Wikipedia
