Przeglądając bezdebitowe wydawnictwa z lat 80-tych, których sporo mam zgromadzonych w swojej domowej bibliotece, natrafiłem na opublikowany wykład Adama Michnika wygłoszony 14 listopada 1980 roku na Uniwersytecie Warszawskim, w ramach działającego wówczas Towarzystwa Kursów Naukowych. Autor postawił wówczas m.in. pytanie: „Czy Polacy, naród zajmujący terytorium między Rosją a Niemcami, naród, który nie może dzisiaj liczyć na świecie na jakąkolwiek pomoc, potrafi się wybić na demokratyczne formy bytowania? Czy poza cnotą odwagi Polacy potrafią uchronić cnotę cierpliwości i umiaru, czy potrafią nauczyć się techniki długofalowego oporu wobec nacisku i manipulacji władzy, która była jest i będzie?”