W Gminie Potęgowo, w pobliżu wsi Łupawa znajduje się największe w Polsce i jedno z większych w Europie skupisko grobowców megalitycznych, którego początki mogą sięgać nawet 7000 lat w przeszłość. To im poświęcona była konferencja naukowa, która odbyła się w piątek 7 kwietnia w Pałacu w Grąbkowie.
Megality – w średniowieczu nazywano tumuli paganorum – to grobowce pogan lub tumuli gigantis – grobowce gigantów, zamieszkujący Pomorze Niemcy nazywali je Hünenbetten – łoża olbrzymów, w Polsce, na Kujawach, mówiono na nie niekiedy żale, lub żalki. Cmentarzyska budowała ludność grupy łupawskiej kultury pucharów lejkowatych, która żyła na terenie Pomorza w podobnym okresie, gdy w obecnej Anglii powstawało słynne w całym świecie Stonehege.
– Mamy rzekę Łupawę i grobowce megalityczne i to wyróżnia naszą gminę na tle innych. W poszukiwaniu produktu turystycznego nie musimy niczego tworzyć, a jedynie wykorzystać to co jest. Można te kamienie zmienić w złoto – podkreśla Dawid Litwin, wójt gminy Potęgowo.
Piątkowa konferencja pn. „Dziedzictwo Archeologiczne Doliny Łupawy – pomiędzy ochroną a promocją” rozpoczyna starania gminy Potęgowo oraz Stowarzyszenia Przyjaciół Łupawy „Dolina Łupawskich Megalitów”, aby megalityczne cmentarzysko stało się turystyczną atrakcją na mapie naszego kraju. Podczas wydarzenia wystąpili z wykładami:
- dr hab. Jacek Wierzbicki (Instytut Archeologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu) – „Grobowce megalityczne w dorzeczu Łupawy”,
- dr Paweł Szczepanik (Instytut Archeologii UMK w Toruniu) – „Stan badań nad wczesnośredniowiecznymi grodziskami w dorzeczu Łupawy. Wybrane problemy badawcze.”,
- dr Jarosław Rola (Muzeum Okręgowe im. St. Staszica w Pile) – „Zabytki archeologiczne w lasach”,
- Bogdan Przybyła (Prezes Zarządu Łobeskiej Fundacji Archeologicznej) – „Geneza i działalność Łobeskiej Fundacji Archeologicznej”,
- mgr Adam Myrta (autor projektu: „Na europejskim szlaku megalitów”) – „Park Kulturowy Wietrzychowice – powstanie i możliwości rozwoju”,
- mgr Piotr Klimaszewski (Inspektor Ochrony Zabytków WUOZ Delegatura w Słupsku) – „Ochrona zabytków archeologicznych w świetle prawa”,
- mgr inż. arch. Karolina Maria Gołębiowska (Genius Loci Architects, Pałac Grąbkowo, Dolina Łupawskich Megalitów) – „Ukryte dziedzictwo doliny Łupawy – szanse ochrony, możliwości promocji”.
