„Wiatr od morza” – niejednokrotnie oddziaływał na losy naszego regionu i kraju. Jako Pomorzanie chlubimy się Gdańskiem i Gdynią – miastami wolności i „Solidarności”. Na Pomorzu w 1956  (28 października) powstało Zrzeszenie Kaszubskie, które w 1964 roku przekształciło się w Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie (ZKP). W okresie ponad półwiecza ZKP, dzięki odważnym i mądrym przywódcom, takim jak Lech Bądkowski, Tadeusz Bolduan, Stanisław Pestka, Izabela Trojanowska, prof. Józef Borzyszkowski, obroniło swoją autonomię i ugruntowało społeczny autorytet. Próbę krwi i ognia, przeszło Zrzeszenie dzielnie i godnie w okresie stanu wojennego. W latach 1989-1990 Zrzeszenie aktywnie włączyło się w budowę zrębów demokracji, samorządności oraz nowoczesnego i uniwersalnego regionalizmu. W 1991 r. Zrzeszenie miało już swoich senatorów i posłów. Z czasem coraz więcej wójtów, burmistrzów i prezydentów, podkreślało swój kaszubsko-pomorski rodowód. W polskim parlamencie do tradycji i dorobku ZKP odwołują się dwa zespoły regionalne tj. Kaszubski Zespół Parlamentarny i Parlamentarny Zespół Kociewski. W swoim czasie, do swoich korzeni kaszubsko-pomorskich, chętnie odwoływał sie b. premier Donald Tusk. Dzisiaj funkcjonuje blisko 70 oddziałów ZKP, które łącznie skupiają blisko      6 tysięcy członków. W 2005 roku Sejm RP mocą ustawy uznał język kaszubski za jedyny w Polsce język regionalny. Obecnie języka kaszubskiego naucza się w wielu gminach pomorskich. W moim przekonaniu, na współczesnej mapie dziedzictwa kulturowego Polski, pozostaje Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie swoistym fenomenem.

Nie należy zatem dziwić się, że społeczność kaszubsko-pomorska, znana z pracowitości, religijności  i zamiłowania do porządku oraz do dziedzictwa kulturowego, uznała za ważne świętowanie jubileuszu 60. lecia powstania swojej sztandarowej organizacji tj. Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego. Na sobotę dnia 29 października 2016 roku w Gdańsku wyznaczono jubileuszowe obchody. Przygotował je Zarząd Główny ZKP pod przewodnictwem prezesa (najmłodszego w jej dziejach) Łukasza Grzędzickiego. Wpierw w samo południe modlono się w intencji społeczności regionalnej i Ojczyzny w Bazylice Św. Mikołaja, gdzie kazanie do wiernych wygłosił ks. prof. Jan Perszon. Wypełniona po brzegi bazylika wraz z licznymi sztandarami oddziałów ZKP, potwierdziła, że w przeszłości i obecnie Kaszubi rzeczywiście „trzymają z Bogiem”. Nie przypadkiem, kolejno gala jubileuszowa miała miejsce w sali konferencyjnej Europejskiego Centrum Solidarności (ECS), gdzie wypowiedziano (o czym później) wiele mądrych myśli, wskazań i refleksji. Po okolicznościowym wystąpieniach Prezesa ZKP, zaproszonych gości i prelekcji prof. Cezarego Obrachta-Prondzyńskiego, kilkudziesięciu animatorom ZKP wręczono dyplomy „Z okazji Jubileuszu 60-lecia Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego – w „podziękowaniu za społecznikowską pracę i zaangażowanie na rzecz realizacji idei ruchu kaszubsko-pomorskiego”. Dla nas był to nie tylko wielki zaszczyt, ale może bardziej dyplom odebrany przy okazji wykonywania swoich powinności,  wynikających z oddania idei pro publico bono i umiłowania naszego Pomorza. Ostatnim elementem uroczystości jubileuszowych, było spotkanie integracyjne w historycznej Sali BHP Stoczni Gdańskiej. Takim oto sposobem wielka historia „spotkała się” z największą i najbardziej wpływową organizacją regionalną.

Podczas uroczystej gali 60. lecia ZKP wypowiedziano wiele ważkich i mądrych słów. Warto przytoczyć niektóre z nich. Prezes Ł. Grzędzicki przywołał dorobek swoich poprzedników. Podkreślił odwagę, dzielność i konsekwencję założycieli, ściślej 32 osób pod przewodnictwem Lecha Bądkowskiego, którzy 28 października 1956 roku utworzyli Zrzeszenie Kaszubskie. Dzisiaj, spuentował prezes Ł. Grzędzicki, „Zrzeszenie to przede wszystkim ludzie”. Idzie obecnie o to, aby ta wspólnota kaszubsko-pomorska trwała i rozwijała się. Wyrazy „uznania i pokłony od rządu”  przekazał zebranym wiceminister kultury i zarazem poseł pomorski Jarosław Sellin. Skonstatował, że Kaszubi mają „uzasadnione powody do dumy”. Apelował, co było w tym gronie oczywiste, „dbajmy o pamięć”. Jan Kleinszmidt, przewodniczący parlamentu regionalnego, przypomniał, że Zrzeszenie zawsze było orędownikiem samorządu terytorialnego. W ZKP i gminach uczono się samorządności. W budowie samorządu regionalnego przewodnikiem był prof. Brunon Synak. Profesor uczył młodsze pokolenie, że kultura kaszubska zachowała najwięcej pierwiastków pomorskich. Z kolei prof. Cezary Obracht-Prondzyński refleksje jubileuszowe ujął w 4. etapach trwania, rozwoju i sukcesów oraz wyzwań współczesności. Mówiąc o historii współczesnej, podkreślił, że nikt nas „za dziadka z Wehrmachtu”, nie przeprosił. Słowa te przyjęto z ogromnym aplauzem. Profesor zwracał też uwagę na głębokie znaczenie symboli, wartości i wzorów. Nie tylko za wzór dla siebie stawiał swoich mistrzów, z żyjących i obecnych na uroczystościach jubileuszowych – prof. Józefa Borzyszkowskiego i Tadeusza Gleinerta oraz śp. Tadeusza Bolduana i śp. Stanisława Pestkę. „Zrzeszonych nikt nie złamie”, ale nie tylko dziś, podkreślał  Profesor, należy zachować „jedność pomimo różnic”. W zakończeniu swojej prelekcji, dobitnie i z wyraźnym akcentem, mówił prof. C. Obracht-Prondzyński – o potrzebie obrony demokracji, samorządności terytorialnej, świadomości historycznej i poszanowania przynależności organizacyjnej.

I na sam koniec słów kilka. Uroczystościom jubileuszu 60. lecia ZKP towarzyszyła przyjazna i życzliwa atmosfera. Nasza społeczność umie ciężko pracować, ale potrafi też radośnie i godnie świętować. Jubileuszowi znakomicie dopisała frekwencja, chociaż nikt nikogo nie przynaglał. Piękny klimat i radość, przydawały występy artystyczne kilku zespołów muzyczno-regionalnych, zarówno dorosłych, jak i młodzieżowych (i dziecięcych). Świętowano bardzo sprawnie, albowiem po 2. godzinnej gali jubileuszowej, prawie wszyscy przenieśli się do historycznej Sali BHP Stoczni Gdańskiej. Rozchodząc się do swoich domów, w naszych uszach pozostały znamienne słowa obecnego Prezesa ZKP: „My odpowiadamy za przyszłość”.

Jan Kulas

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.