W 95. rocznicę utworzenia Wolnego Miasta Gdańska, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych oraz Centralna Biblioteka Wojskowa zorganizowały debatę Czy warto umierać za Gdańsk? Spotkaniu towarzyszyła prezentacja tomu z serii Polskie Dokumenty Dyplomatyczne za rok 1933.
Podczas spotkania wyemitowano archiwalny materiał filmowy Polskiej Agencji Telegraficznej, pt. „Polska w Gdańsku”. W gmachu Centralnej Biblioeteki Wojskowej można było również obejrzeć wystawę poświęconą służbie dyplomatycznej i konsularnej II RP przygotowaną przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych.
Opracowanie Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1933 jest już 22. tomem opublikowanym w serii PDD. Zawiera 384 archiwalne dokumenty, które ilustrują działania polskiej dyplomacji w 1933 roku. W niniejszym tomie najwięcej uwagi poświecono stosunkom polsko-niemieckim, które uległy znaczącej zmianie po objęciu władzy w Niemczech przez kanclerza Adolfa Hitlera. Niebagatelny wpływ na ich kształt wywierała również sytuacja w Wolnym Mieście Gdańsku, będąca także elementem działań międzynarodowych, związanych m.in. ze zmianą na stanowisku wysokiego komisarza Ligi Narodów w Gdańsku.
Wiele miejsca poświęcono również działaniom polskiej dyplomacji wobec inicjatywy tzw. paktu czterech, a także udokumentowano działania Warszawy, które zaowocowały podpisaniem konwencji o definicji agresora. Znaczna część publikowanych archiwaliów dotyczy także działań polskiej dyplomacji na forum Ligi Narodów, podejmowanych wobec fiaska Międzynarodowej Konferencji Rozbrojeniowej i wycofania się Niemiec z prac Ligi. Zdecydowana większość opublikowanych w tomie dokumentów to materiały tajne, dotychczas niepublikowane, pochodzące z archiwów polskich, jak i zagranicznych.
PANELIŚCI:
prof. dr hab. Wojciech Skóra
Redaktor tomu „Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1933”, Zakład Historii XIX i XX wieku, Instytutu Historii i Politologii Akademii Pomorskiej w Słupsku
prof. dr hab. Włodzimierz Borodziej
Redaktor naczelny serii „Polskie Dokumenty Dyplomatyczne”, Zakład Historii XX wieku, Instytutu Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego
dr Magdalena Hułas
Zakład Dziejów Dyplomacji i Systemów Totalitarnych Instytutu Historii Polskiej Akademii Nauk
MODERACJA:
Piotr Długołęcki
Historyk, Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP
