fot. Gabriel Narutowicz/ warszawa.pl

Gabriel Narutowicz był najkrócej urzędującym prezydentem w historii naszego kraju. Urząd Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej pełnił przez pięć dni. Zginął w galerii „Zachęta”, zastrzelony przez powiązanego z endecją malarza i fanatycznego nacjonalistę Eligiusza Niewiadomskiego. Narutowicz z zawodu był inżynierem hydrotechnikiem. Wykładał na Politechnice w Zurychu gdzie był jej profesorem. W odradzającej się Rzeczpospolitej pełnił funkcję ministra robót publicznych oraz ministra spraw zagranicznych. Odznaczony Orderem Orła Białego( z urzędu).

fot. Gabriel Narutowicz/ warszawa.pl
fot. Gabriel Narutowicz/ warszawa.pl

Gabriel Narutowicz urodził się w 1865 roku w Telszach (Litwa). Ukończył gimnazjum w Lipawie na Łotwie. Podjął studia na Wydziale Matematyczno-Fizycznym Uniwersytetu w Petersburgu, ale z powodu choroby został zmuszony do ich przerwania. Dużą część życia spędził w Szwajcarii, gdzie w latach 1887–1891 studiował na Politechnice w Zurychu, gdzie później sam na niej wykładał. Przygodę z polityką zaczął we wrześniu 1919 roku, na zaproszenie polskiego rządu, przybył do kraju, gdzie aktywnie zaangażował się w odbudowę państwa polskiego. 23 czerwca 1920 objął tekę ministra robót publicznych w rządzie Władysława Grabskiego i pozostał na tym stanowisku do 26 czerwca 1922 roku, pełniąc tę funkcję także w pierwszym rządzie Wincentego Witosa, a także w pierwszym i drugim rządzie Antoniego Ponikowskiego. Jako minister robót publicznych wykorzystywał swoje bogate doświadczenia z pracy w Szwajcarii, m.in. badał bieg Wisły na odcinku od Warszawy do Modlina i podejmował prace w sprawie jej regulacji oraz nadzorował prace nad budową hydroelektrowni w Porąbce na Sole. 28 czerwca 1922 r. został ministrem spraw zagranicznych w rządzie Artura Śliwińskiego i funkcję tę pełnił również w późniejszym rządzie Juliana Ignacego Nowaka. W październiku, jako minister spraw zagranicznych, reprezentował Polskę na konferencji w Tallinnie. Przyczynił się do wzmocnienia sojuszu z Rumunią, zawartego 3 marca 1921 roku. W 1922 bezskutecznie ubiegał się o mandat poselski z ramienia Państwowego Zjednoczenia na Kresach. Po przegranych wyborach parlamentarnych działacze PSL „Wyzwolenie” złożyli Narutowiczowi ofertę kandydowania na najwyższy urząd w państwie. Było to dla niego wielkie zaskoczenie. Kandydowanie odradzał mu Naczelnik Państwa Józef Piłsudski, który w tym czasie pełnij obowiązki głowy państwa. Pierwsza tura głosowania nie przyniosła rozstrzygnięcia. W kolejnej turze odpadł socjalistyczny kandydat Ignacy Daszyński, ale również następne nie przyniosły rozwiązania. Jako kolejni odpadali: kandydat połączonych klubów mniejszości narodowych: Jan Baudouin de Courtenay i wreszcie Stanisław Wojciechowski . W ostatniej turze, która musiała przynieść rozstrzygnięcie, głosowano zatem nad dwiema kandydaturami: Maurycego hr. Zamoyskiego i Gabriela Narutowicza. O wyborze Gabriela Narutowicza przesądziły głosy lewicy, mniejszości narodowych oraz PSL „Piast”, które wbrew oczekiwaniom w ostatniej turze głosowania poparło Narutowicza, zamiast Zamoyskiego. W wyniku rozstrzygającego głosowania Gabriel Narutowicz otrzymał 289 głosów, a hr. Zamoyski 227. Tym samym Narutowicz został pierwszym prezydentem Rzeczypospolitej Polskiej. 14 grudnia przybył uroczyście do Belwederu, gdzie odbył się akt przekazania mu władzy przez Naczelnika Państwa J. Piłsudskiego. Sprawowanym urzędem nie cieszył się długo. 16 grudnia 1922 roku w czasie otwarcia wystawy w warszawskiej Zachęcie, został zastrzelony przez Eligiusza Niewiadomskiego. Sprawca oddał w kierunku prezydenta RP Gabriela Narutowicza trzy strzały z rewolweru. Narutowicz zginął na miejscu. Niewiadomski został skazany na karę śmierci.
Grób Gabriela Narutowicza znajduje się w podziemiach Bazyliki Archikatedralnej Św. Jana Chrzciciela w Warszawie.

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.